Τετάρτη 2 Οκτωβρίου 2013

"They were wrong" - Έκαναν λάθος

Πολλές φορές τα παιδιά στο σχολείο με ρωτάνε για τα δικά μου μαθητικά χρόνια. Θέλουν να μάθουν πώς ήταν το σχολείο όταν ήμουν εγώ μικρή, ποια ήταν τα αγαπημένα μου μαθήματα, πώς ήταν οι καθηγητές, αν πηγαίναμε εκδρομές και πού, πόσες ώρες διάβαζα την ημέρα ...... κι ένα σωρό άλλες ερωτήσεις που μόνο το μυαλό ενός 12χρονου - 15χρονου θα μπορούσε να σκεφτεί!
Απαντάω με χαρά και υπομονή σε όλες τις ερωτήσεις τους, όχι μόνο γιατί θέλω να ικανοποιήσω την έμφυτη περιέργειά τους,  αλλά και για να τους κάνω να νιώσουν πιο κοντά μου, να δεθούμε περισσότερο σαν τάξη, να με θεωρήσουν δικό τους άνθρωπο, χτίζοντας έτσι ένα κλίμα αλληλεγγύης (του στυλ: έχω περάσει κι εγώ από εκεί).
Ξεκινάω, λοιπόν, συνήθως κάπως έτσι: "Στον καιρό των παγετώνων.... δηλαδή στο δικό μου καιρό....." ή σε παραλλαγή: "Όταν χτιζόταν η Ακρόπολη κι εγώ πήγαινα σχολείο......." Εξασφαλίζοντας αρχικά τη θετική τους ανταπόκριση και το γέλιο τους που τρελαίνομαι να το ακούω. 
Η καίρια ερώτηση, λοιπόν, η οποία ξεφυτρώνει πάντα, είναι αν μου άρεσε το σχολείο. 
Η απάντησή μου είναι "Φυσικά! Μου άρεσε τόσο, που συνεχίζω ακόμα να πηγαίνω σχολείό!" Κατορθώνω να εισπράξω άλλο ένα κελαριστό γέλιο και πάμε στην επόμενη ερώτηση.

Όμως, λέω ψέματα. 

Το σχολείο δεν μου άρεσε. Τουλάχιστον όχι όλα όσα συνεπαγόταν το σχολείο. Μου άρεσαν τα μαθήματα, μου άρεσε η γνώση, μου άρεσε η μυρωδιά των καινούριων βιβλίων,  η ποίηση, η πεζογραφία, τα αρχαία ακόμα και τα μαθηματικά - τα λάτρευα!

Αλλά, δε μου άρεσε η σκληρότητα των συμμαθητών μου απέναντι στα πιο αδύναμα παιδιά. Κι όταν λέω πιο αδύναμα, εννοώ τα παχύσαρκα παιδιά, τα παιδιά με γυαλιά, τα παιδιά που δεν τα πήγαιναν καλά στα αθλήματα, τα παιδιά με κάποιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό (π.χ. μεγάλη μύτη, σμιχτά φρύδια, πεταχτά αυτιά, σημάδια εκ γεννετής στο πρόσωπο ή στο σώμα σε εμφανές σημείο), τα παιδιά που δεν φορούσαν μάρκες, τα παιδιά - φυτά (δεν είμαι σίγουρη αν χρησιμοποιείται ακόμα ο όρος, αλλά έτσι έλεγαν στην εποχή μου τους καλούς μαθητές). Στην τελευταία κατηγορία ανήκα κι εγώ, ήμουν ένα φυτό και μισό, ή αλλιώς καλλιεργούσα και περικοκλάδες.
Δεν έφταιγα εγώ. Ως κόρη δασκάλου ήταν σχεδόν αναπόφευκτο να μου αρέσει το σχολείο.  Και να θέλω να είμαι καλή σε αυτό. Κι επειδή είχα μια οικογένεια που μου πρόσφερε άφθονη αγάπη και υποστήριξη, αντί να το βάλω κάτω έθεσα εαυτόν υπερασπιστή των αδύναμων και όσων κυρίως ήταν πιο ντροπαλοί, πιο συνεσταλμένοι, πιο φοβισμένοι από εμένα.....
Όχι ότι εμένα δεν με πλήγωναν τα λόγια τους, όχι ότι δεν άφηναν σημάδια στην παιδική μου ψυχούλα, όχι ότι δεν αναρωτιόμουν κάθε βράδυ σε τι τους είχα φταίξει και μου φέρονταν με αυτόν τον τρόπο. Απλά, είχα πάντα μια αγκαλιά που με περίμενε κάθε μέρα και με έκανε πιο δυνατή, την αγκαλιά της οικογένειάς μου.
Τα σχόλια όσο περνούσαν τα χρόνια στο Γυμνάσιο και το Λύκειο δεν ελλαττώθηκαν. Το ενάντιο μάλιστα. Όσο έβλεπαν ότι δεν με πτοούσαν, τόσο περισσότερο αύξαναν την ένταση και την κακία και τις προσβολές.
Στην τρυφερή ηλικία των 17 χρόνων, που τελείωσα το Λύκειο, σχεδόν είχα πιστέψει όλες τις κακίες τους, γιατί τόση ένταση και τόση εμμονή είχαν αρχίσει να λυγίζουν τις αντιστάσεις μου. Χρειάστηκαν αρκετά χρόνια για να μπορέσω να ξεπεράσω αυτές τις κακίες και να βγάλω το αγκάθι τους από μέσα μου. Δεν μίλησα ποτέ για όλα αυτά σε κανέναν, παρά μόνο πολλά χρόνια αργότερα, γιατί τα παιδιά ... απλά δεν μιλάνε.

Όσο και να προσπαθώ να δικαιολογήσω αυτές τις συμπεριφορές, όσο και να βρίσκω ελαφρυντικά σε αυτούς τους συμμαθητές και συμμαθήτριές μου (γιατί το bulling δεν έχει φύλο), όσο και να λέω ότι τα παιδιά είναι σκληρά, στην πραγματικότητα δεν υπάρχει κανένα ελαφρυντικό, καμιά δικαιολογία και δεν θα έπρεπε να υπάρχει καμία απολύτως ανεκτικότητα στο ρατσισμό, στον εκφοβισμό, στην θυματοποίηση.

Η προσωπική μου εμπειρία με κάνει πιο ευαίσθητη στο όλο θέμα και σήμερα από τη θέση της παιδαγωγού πλέον, προσπαθώ όσο μπορώ να προλάβω και να διορθώσω με όποιο τρόπο μπορώ όσα τέτοια περιστατικά bulling συναντώ στις τάξεις που διδάσκω.

Γιατί τα παιδιά σήμερα είναι ακόμη πιο σκληρά. Γιατί τα παιδιά σήμερα έχουν συνεχώς τέτοιες εικόνες μπροστά τους, ρατσισμού, εξευτελισμού από άνθρωπο σε άνθρωπο, κακοποίησης. Και τα παιδιά αντιγράφουν τους μεγάλους και επειδή είναι ακόμη σε ηλικία που δεν έχουν ακόμη διαμορφωμένο πλήρως το αξιακό τους σύστημα, είναι στο χέρι ημών των ενηλίκων να τους δείξουμε το σωστό με τη δική μας συμπεριφορά και όχι μόνο με τα λόγια. Είτε είμαστε γονείς είτε εκπαιδευτικοί έχουμε ευθύνη απέναντι στα παιδιά. Όχι μόνο τα θύματα, αλλά και τους θύτες. Γιατί κι αυτοί είναι παιδιά και αποζητούν συνήθως την προσοχή και την αποδοχή των ενηλίκων. Όταν δεν την παίρνουν, τότε την απαιτούν με αρνητικό τρόπο.


Το παρακάτω βίντεο αξίζει να προβληθεί σε όλα τα σχολεία μέσα στα πλαίσια της ενημέρωσης και της πρόληψης του φαινομένου του bulling. Ας είναι μια αφορμή για να μιλήσουμε ανοιχτά με τα παιδιά και να τα ακούσουμε πραγματικά!

1 σχόλιο:

  1. Μαίρη συμφωνώ με όσα λες. Καλώς ή κακώς όλα ξεκινάνε απο το σπίτι. Οταν τα παιδιά ακούνε τους γονείς να βρίζουν τους αλλοδαπούς, το σύστημα, το κράτος, να κοροιδεύουν και να μην σέβονται τίποτα, το ιδιο θα κάνουν και τα ίδια. Πρέπει να τους δώσουμε τα πιο σωστά εφόδια για να γίνουν ώριμοι και τίμιοι άνθρωποι με δική τους άποψη και ευσυνειδησία.
    Να είσαι καλά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή